Kot Sfinks

Charakterystyka rasy

Rasa zarejestrowana przez FIFe w 2002 r.

Kot Sfinks prawie nie ma futra co nie wyzwala duższych efektów alergicznych!

Sądzi się, że Sfinksy są same podatne na alergię skórną, o ironio! Co jest prawdą nie wiadomo, natomiast Sfinks zaliczany jest generalnie do zespołu kotów hipoalergicznych. Jego właściwości będą zależały od indywidualnej tolerancji i właściwości kota.

Rasa kota Sfinks (ang. Sphynx) jest charakterystyczna że względu na brak futra, który nadaje jej niepowtarzalny wygląd. Może mieć trochę włosów na głowie, ogonie i łapach, ale są one krótkie i delikatne. Skóra Sfinksa jest miękka i ciepła w dotyku. Ma delikatną fakturę, która sprawia, że kociak Sfinksa wygląda jak miękka brzoskwiniowa skóra. Dorosły kot jest zwykle średniej wielkości, z wydłużonymi kończynami i smukłym tułowiem. Ich kości są delikatne i wydają się drobne w porównaniu z innymi rasami kotów. Ma charakterystyczne, duże i zaokrąglone uszy oraz grube, mięsiste usta, które są zwykle ułożone w uśmiechu, co dodaje mu uroku. Wąsy i brwi mogą być widoczne lub całkowicie nieobecne w tej rasie. Wygląda jak koci kosmita z twarzą wróżbity, wielkimi uszami nietoperza, dużym brzuchem i pomarszczoną skórą. Skóra kota Sfinksa może przybierać różne kolory, w tym beżowy, szary, czarny i biały. Może też mieć plamy lub paski.

Za brak włosów odpowiada gen recesywny. Mutacja zmieniła nie tylko długość włosa, lecz także kształt ciała, do tego stopnia, że Sfinks prawie w ogóle nie przypomina kota domowego - wygląda jak inny gatunek kota. U kotów futrzastych, sierść reguluje temperature ciała, a brak włosów u Sfinksa powoduje, że kot poci się i jest ciepły w dotyku.

Małe kocięta mają lekki mech na skórze, który z biegiem czasu znika.

W klasyfikacji dopuszcza się wszystkie "kolory skóry" w tym wypadku oraz bardzo krótkie owłosienie na nosie, uszach, ogonie (u samców na jądrach).

Koty Sfinks są zwykle bardzo towarzyskie i lubią spędzać czas z ludźmi. Są aktywne, ciekawskie i inteligentne, co sprawia, że są dobrymi towarzyszami dla ludzi.

Zobacz też: Alergia na kota | Choroby

Cechy

Waga: 3 - 5 kg / Wiek: 15 - 20 lat

Łagodność - ♥ ♥ ◯ ◯ ◯
Inteligencja - ♥ ◯ ◯ ◯ ◯
Szkolenie - ♥ ◯ ◯ ◯ ◯
Pielęgnacja - ♥ ♥ ♥ ◯ ◯
Linienie - ♥ ♥ ♥ ♥ ◯
Dla dzieci - ♥ ♥ ◯ ◯ ◯
Dla psów - ♥ ♥ ♥ ♥ ♥
Rozmowność - ♥ ♥ ♥ ◯ ◯

Charakter

• Niezwykle przyjazny, inteligentny i towarzyski.

• Może być celowo niezdarny, aby przyciągnąć twoją uwagę.

• Ma wysoki poziom energii i jest bardzo ciekawski.

• Śpi w ciepłych miejscach, zwykle pod kołdrą.

• Sfinksy wspaniale mruczą, ale nie są zbyt oddanymi zwierzętami.

• Nie lubią zbytnio głaskania.

• Nie lubią dzielić swojego terytorium z innymi zwierzętami, dlatego sprawdzają się w domach, gdzie są jedynymi pupilami.

• Zdecydowanie są kotami domowymi - nie posiadają osłony w postaci futra.

• Mają spory apetyt co rekompesuje im utratę ciepła.

• Siedząc podnoszą często jedną łapę lekko do góry - cecha charakterystyczna.

Opieka

• Oleje produkowane przez ciało, które zazwyczaj są wchłaniane przez włosy, mają tendencję do gromadzenia się na skórze. W efekcie, regularne kąpiele są zazwyczaj konieczne przynajmniej raz lub dwa razy na tydzień.

• Należy ograniczyć ekspozycję Kota Sfinks na promienie słoneczne, które mogą powodować oparzenia słoneczne skóry podobnie jak u ludzi. Sfinksy powinny mieć kontrolowane wyjścia na zewnątrz, ponieważ nie mają futra aby zachować ciepło ciała.

• W zimniejszych klimatach, właściciele ubierają koty w zimie, aby pomóc im zachować ciepło ciała.

• Sfinks mogą także mieć więcej woskowiny w uszach niż większość owłosionych kotów domowych. Należy czyścić i chronić uszy przed nagromadzeniem się zanieczyszczeń takich jak brud, oleje skórne (sebum) i woskowina. Uszy wymagają czyszczenia raz w tygodniu, zwykle przed kąpielą.

• Istnieją tendencje do gromadzenia się zanieczyszczeń w fałdach skóry i pazurach.

• Kąpanie lub przecieranie wilgotą szmatką jest wskazane.

• Ze względów bezpieczeństwa trzymaj kota w domu.

• Mogą wymagać więcej zabiegów ochronnych niż inne koty.

Dieta

Ta rasa ma wysoki metabolizm i musi jeść więcej niż większość "włochatych", aby utrzymać zdrową wagę. Podawaj wysokiej jakości komercyjną dietę, która zawiera białko i tłuszcze.

Historia rasy

Pierwszy Kot Sfinks narodził się w miocie zwykłych kotów krótkowłosych w 1966 r. w Toronto w Kanadzie. Został nazwany Prune (suszona śliwka). Bezwłose kocięta nazwano Kanadyjskie Nagie Koty. Niektórzy mówili o nich Sphynx Cats, z uwagi na ich podobieństwo do starożytnych egipskich rzeźb kotów.

Nie była to pierwsza bezwłosa mutacja, pod koniec XIX wieku hodowano przez krótki czas kota zwanego „meksykańskim kotem bezwłosym.

Nagie koty zapisały się w historii, szczególnie w Meksyku. W starożytnej cywilizacji Azteków w Ameryce Środkowej podobno setki lat temu hodowano bezwłose koty. Ponoć ostatnia para meksykańskich bezwłosych żyła Nowym Meksyku w 1903 r. Podobno również kocury z tej pary zostały zabite przez stado psów, a więc linia bezwłose zniknęły.

Bezwłose koty również zostały odnotowane w Ameryce Łacińskiej w 1830 r. Istnieją również doniesienia o tej mutacji we Francji, Austrii, Czechach, Anglii, Australii, USA, Meksyku, Maroka, Rosji i na Hawajach.

Pierwsi hodowcy

Pan Ridyadh Bawa, naukowiec i absolwent Uniwersytetu w Toronto, wraz z matką, przez długi czas byli hodowcami kotów Syjamskich. Oni też nabyli Prune, bezwłosego kociaka i rozpoczęli opracowywanie rasy kotów, które zostały ostatecznie nazwane Sfinks. Dwa koty Bawas i Tenhoves to pierwsze jednostki na bazie, których zbadano charakter recesywnego genu Sfinksa odpowiadającego za owłosienie. To miało duży wpływ w prowadzeniu poprawnego programu hodowlanego.

Początkowo hodowcy uzyskali rasę tymczasową i taką przedstawiono stowarzyszeniu CFA. Lecz Sfinks nie został wpisany w poczet ras. Zarząd CFA uznał, że rasie brakuje dokładnego opisu standardu oraz odpowiedniej puli genów na bazie, której można było by prowadzić hodowlę. Po tym wydarzeniu program hodowlany zanikał. Namacalnym dowodem prób były koty Bawa – Mewsi – Kal, Johnny i Mewsi – Kal Starsky.

Dzisiejszy Sfinks, podobnie jak wiele innych ras kotów powstał przy jednoczesnej współpracy natury i osób, które były zaangażowane w budowę rasy. Bezwłose koty, które zlokalizowano w Ameryce Północnej i Kanadzie w latach 70-tych posłużyły do stworzenia fundamentu dzisiejszego Sfinksa i można im zawdzięczać trwałą podstawę genetyczną.

Naturalne Sfinksy i krzyżówki

Naturalnie występujące Sfinksy w Stanach pochodzą z miejscowości Wadena w Minnesocie z gospodarstwa państwa Milt i Ethelyn Pearson, którzy zauważyli w swojej stodole bezwłose kocięta, było to w połowie lat 70.

Inna niezależna populacja Sfinksów zlokalizowana została u hodowcy Syjamskich kotów Shirley Smith w Toronto między latami 70 – 80 tymi. Trzy bezwłose koty zidentyfikowane przez Panią Smith pochodzą z trzech oddzielnych miotów jednej czarno-białej kotki. W 1978 r. jednym z kociaków narodzonych z tej matki był Bambi (jeden z 3). Był to czarno – biały kocur, dożył sędziwego wieku 19 lat. Paloma i Punkie, to następne dwa Sfinksy (brat i siostra).

Wysłano je do holenderskiego hodowcy dr Hugo Hernandez, który posiadał kota Mewsi – Kal Starsky (kot z oryginalnej linii Bawa – kanadyjskiego hodowcy). Z krzyżówki Starsky i Punkie narodził się kocięta typu Sfinks ale tylko raz. Pierwsi hodowcy mieli dość mgliste pomysły dotyczące genetyki Sfinksa i mierzyli się z wieloma problemami.

Pula genetyczna była bardzo ograniczona a wiele kociąt umierało. Był też problem z samicami cierpiącymi na drgawki (skłonności do patologicznych skurczów mięśni). Kociaki rodziły się w różnym stopniu owłosione nie zawsze jednakowe.

W Holandii rozpoczęto pierwsze programy hodowlane nowej rasy ale nadal wspierano się kotami z Kanady i rasą Devon Rex, która jak zauważono nie wpływała pozytywnie na kocięta, rodziły się często z wadami i problemami zdrowotnymi. Przed hodowcami zatem stanęło nie lada wyzwanie.

Ścisła współpraca hodowców że Stanów Zjednoczonych, Kanady i Holandii szybko poszerzyła początkowo niewielki materiał hodowlany. W ciągu najbliższych lat rasa została uznana przez TICA a w 1985 r. już na poziomie czempionatu.

Przez wiele lat również hodowcy europejscy jak i północnoamerykańscy prowadzili selektywną hodowlę Sfinksów tak po wielu latach powstała rasa, jaką znamy dziś.

Pierwszy Sfinks zarejestrowany przez amerykańskie The Cat Fanciers’ Association (CFA) był w lutym 1998 r. Natychmiast wzbudził on zainteresowanie hodowców, którzy zapragnęli mieć tego rodzaju egzotyczne koty.

Wprowadzana do hodowli Sfinksów rasa Devon Rex lub amerykańskich kotów krótkowłosych, spowodowała, w dalszej perspektywie ujemny wpływ na kształt i zdrowie rasy.

Zobacz też: Geny - krzyżówki

Cechy wyglądu w skrócie

• Ciało – średnio duży i długi, mocna i muskularna budowa, szeroka klatka piersiowa, zaokrąglony brzuch ale otłuszczony

• Głowa – krótka, kształt zaokrąglonego koturna, czoło wygięte w płaską czaszkę, bardzo wydatne kości policzkowe, wąsy pofalowane, dość grube, średniej długości

• Oczy – duże, owalne, szeroko rozstawione, opadające w kierunku zewnętrznych krawędzi uszu, w kolorze jasne i czyste

• Nos – bardzo krótki, zaokrąglone czoło daje wrażenie stopu

• Uszy – duże, szerokie u nasady i otwarte, lekko zaokrąglone końcówki, wnętrze całkowicie pozbawione włosów, niewielka ilość włosów dozwolona na dolnych zewnętrznych krawędziach oraz z tyłu ucha, wyprostowane, osadzone pod lekkim kątem, nierozkloszowane

• Łapy – średnia długość proporcjonalna do ciała, średniej grubości kości, muskularne, kończyny tylne nieco dłuższe niż przednie, które są szeroko rozstawione

• Palce i łapki – zakończenie łap jest owalne z długimi i wysmukłymi palcami, opuszki łap sfinksów są silniej rozwinięte niż u przedstawicieli innych ras

• Ogon – smukły, szerszy u podstawy i zwężający się ku końcow, długość w proporcji do ciała, puszczalny lwi ogon (kulka na czubku)

• Futro (skóra) – Wydaje się bezwłosy, może być pokryty krótkim włoskiem jak zamsz, uczucie oporu może być wyczuwalna podczas głaskania skóry sfinksów, pomarszczona skóra pożądana zwłaszcza w okolicach kufy, między uszami i w okolicach ramion, chociaż zmarszczki nie powinny być na tyle wyraźne, aby zaburzały normalne funkcje kota, na stopach, na grzbiecie nosa i kościach policzkowych, z tyłu głowy dozwolone jest krótkie, miękkie, delikatne owłosienie

• Kolory - rozpoznawane są wszystkie odmiany kolorystyczne i wzory, także te z bielą, dozwolona jest dowolna ilość bieli (SPHYNX i DON SPHYNX są oceniane w pięciu grupach kolorystycznych, tj. jeden certyfikat może być przyznany w każdej grupie kolorystycznej)

Wady dysklasyfikujące

• Profil głowy - prosty, wąska głowa i brak zmarszczek niej

• Ciało - ogólnie małe lub zbyt szczupłe, kruche, delikatne lub krępe

• Sierść - orientalna, zbyt dużo włosów, jakiekolwiek oznaki falowania włosów lub krętego włosa, oznaki depilacji i ingerowania w poprawę wyglądu

---

Źródło: FIFe, Wikipedia, DK Find Out, Koty Kompendium - Michael Pollard - 2008

---