- TEMATY
- Węch kota
- Organ Jacobsona
- Reakcja Flehmena
- Reakcja na Walerianę
- Węchowa komunikacja
- W czym jeszce węch pomaga?
- Dlaczego koty są wybredne?
- Smak
- Co smakuje kotom?
Węch kota
Węch jest najważniejszym zmysłem kota. Zapach jest blisko powiązany ze smakiem w momencie gdy kanał nosowy otwiera się do ust. Pomaga w polowaniu i jest zasadniczą częścią w kocim życiu seksualnym.
Nos kota domowego składa się z kilku elementów. Zewnętrzna część nosa to przede wszystkim skóra pokryta sierścią, ale także chrząstki i kości, które tworzą kształt nosa. Wewnętrznie, nos składa się z dwóch jam oddzielonych przegrodą nosową. Wewnątrz jam nosowych znajdują się małe kości, zwane konchami, które służą do filtracji powietrza i ogrzewania go przed dotarciem do płuc.
Koty mają również wyjątkowo wrażliwe kubki smakowe. Są wyposażone w liczne receptory, które umożliwiają im wyczuwanie zapachów i odróżnianie różnych aromatów. Dzięki temu są one w stanie zlokalizować pożywienie, znaleźć drogę do domu i wykryć obecność innych kotów czy drapieżników.
Organ Jacobsona
Narząd Jacobsona umieszczony na podniebieniu pozwala kotu identyfikować malutkie cząsteczki zapachu. Jest to receptor w górnej części podniebienia. Cząstka zapachowa osiada na języku, który po przyciśnięciu do podniebienia wysyła impulsy do błony śluzowej i informacje do mózgu. Kot robiąc taki "test" przyjmuje odpowiednią wyprostowaną postawę, marszczy nos i otwiera paszczę.
Ten dodatkowy organ nie występuje ani u ludzi ani u psów, jest charakterystyczny tylko u niektórych zwierząt głównie kotowatych.
Organ Jacobsona na podniebieniu
Badanie zapachów z oddechem, reakcja Flehmena
Połączenie organu Jacobsona z ośrodkami węchu
Reakcja Flehmena
To reakcja twarzy kota powodująca specyficzny grymas. Otwarte usta, uniesiona górna warga i sprzy tym wciąganie powietrza, to reakcja Flehmena, która umożliwia jednocześnie czuć zapach i smak dochodzący z powietrza. Informacja przekazana jest do mózgowego hypothalamusa, który odczytuje zapach.
Reakcja na Walerianę
Szczególnych doznań węchowych dostarcza kotom roślina zwana kocimiętką (Nepeta cataria). Kot tarza się w niej, ponieważ roślina ta zawiera olejek eteryczny chemicznie spokrewniony z substancją wydzielaną z moczem przez kotkę. Kocimiętka więc bardziej działa na kocury. Waleriana działa na kocury i kotki – wywouje podobną reakcję. Roślina ta oddziałuje na podobne ścieżki chemiczne jak LSD u człowieka, nie powoduje jednak uzależnienia, a jej działanie jest nieszkodliwe i krótkotrwałe. Kocimiętka często bywa wkładana do zabawek dla kotów.
Dlaczego koty są wybredne?
Wnętrze nosa wyściełane jest przez dziewiętnaście milionów węchowych zakończeń nerwowych (u człowieka jest ich pięć milionów). Koci węch jest wyjątkowo wrażliwy na woń związków chemicznych zawierających azot. Dzięki temu nie jedzą pokarmów rozkładających się lub fermentujących, które wydzielają związki chemiczne bogate w ten związek.
Węchowa komunikacja
Kiedy zrozumiemy, jak ważny dla kotów jest zmysł zapachu, wtedy łatwiej będzie nam docenić jego istotę w złożonym procesie komunikacji między kotami oraz między kotem i człowiekiem. Zaczniemy także wówczas dostrzegać i rozumieć zachowania kotów związane z przyjmowaniem pokarmu, znaczeniem terenu i utrzymaniem czystości.
W czym jeszce węch pomaga?
Kot z natury jest mięsożerny więc zapach roślinny nie wzbudza u niego tak dużej reakcji. Może jednak nauczyć się kojażyć zapach np. cebuli ze smarzeniem wątróbki.
Koty używają węchu do podbojów miłosnych lub do polowań czy też do określenia terytorium innych kotów. Kot zanim coś zje na pewno powącha, co pozwala mu określić czy jedzenie nie jest zepsute.
Smak
Zmysł zmaku u kotów jest ściśle związany z węchem. Dlatego koty wąchają zanim zjedzą i dlatego przywiązują się do jednego rodzaju pokarmu, któty jest dla niego smaczny. Właściciele są zaniepokojeni tym, że kot nie je dopóki nie dostanie tego co chce.
Kubki smakowe znajdują się z przodu i po bokach oraz z tyłu języka.
Co smakuje kotom?
Koty są wyjątkiem wśród ssaków, nie czują słodkiego i raczej nie tolerują cukru. Spożywanie mleka nie koiecznie musi być szkodliwe dla kota. Koty jedzą chętnie kefiry i jogurty być może pomagają uregulować bakterie w organizmie jak i u człowieka.
Kot z pewnością nie zje rzeczy dla siebie szkodliwych no chyba, że ma słaby węch a to też może się zdażyć. U kotów podobnie jak u ludzi zapchany nos powoduje brak apetytu, wtedy tylko bardzo silne zapachy spowodują reakcję (np. mięso grilowane czy tuńczyk z puszki). Tuńczyka koty bardzo cenią więc jeśli kot będzie dostawał go często może stracić zainteresowanie innym jedzeniem.
Źródło: Wikipedia, DK Find Out